Trầm cảm sau sinh: Thông tin cần biết và nguyên nhân gây ra

TÓM TẮT
Trầm cảm sau sinh là gì?
Trầm cảm sau sinh là một tình trạng phức tạp, bao gồm những thay đổi về thể chất, cảm xúc và hành vi mà phụ nữ trải qua sau khi sinh con. Đây là một dạng trầm cảm nghiêm trọng xuất hiện trong vòng bốn tuần sau sinh. Để chẩn đoán trầm cảm sau sinh, không chỉ xem xét khoảng thời gian từ khi sinh con mà còn đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Các triệu chứng của trầm cảm sau sinh
Các triệu chứng thường gặp của trầm cảm sau sinh bao gồm:
- Khó ngủ
- Thay đổi khẩu vị, chán ăn
- Mệt mỏi quá mức, suy nhược cơ thể
- Giảm ham muốn tình dục
- Thay đổi tâm trạng thường xuyên
Các triệu chứng nguy hiểm hơn bao gồm chán nản, mất niềm vui, cảm giác vô giá trị và vô vọng, suy nghĩ về cái chết và tự tử.
Nguyên nhân gây ra trầm cảm sau sinh
Có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh, bao gồm:
- Tiền sử trầm cảm trước khi mang thai hoặc trong thời kỳ mang thai.
- Thay đổi nội tiết: Sự giảm đột ngột của hormone estrogen và progestrogen sau sinh góp phần gây ra trầm cảm. Hormone tuyến giáp cũng giảm nhanh chóng, gây ra cảm giác mệt mỏi và trầm cảm.
- Thay đổi về thể tích máu, huyết áp, hệ miễn dịch và chuyển hóa dẫn đến mệt mỏi và dễ thay đổi cảm xúc.
- Độ tuổi khi mang thai: Mẹ càng trẻ, nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh càng cao.
- Những căng thẳng khi mang thai hoặc sinh con, ví dụ như sinh khó, thai nhi gặp vấn đề sức khỏe, đẻ non hoặc ốm trong quá trình mang thai.
- Cuộc sống gia đình không suôn sẻ, gặp vấn đề tài chính, thiếu sự giúp đỡ từ người thân, đặc biệt là chồng.
- Cảm giác xấu xí và mất sự hấp dẫn của bản thân, cần thay đổi cách sống để chăm sóc con, đặc biệt đối với những người làm mẹ lần đầu.
- Khó khăn trong việc chăm sóc bé, gây căng thẳng, mất ngủ và lo lắng. Điều này có thể làm mất hứng thú sống và mất kiểm soát cuộc sống của người mẹ.
Những đối tượng dễ mắc bệnh trầm cảm sau sinh
Những đối tượng dễ mắc trầm cảm sau sinh bao gồm:
- Người có tiền sử bị trầm cảm sau sinh, nguy cơ tái phát là 50%. Người có tiền sử trầm cảm ngoài thời kỳ mang thai, nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh là 25%. Nếu ngưng dùng thuốc chống trầm cảm lúc mang thai, 68% sẽ rơi vào trạng thái trầm cảm, nếu tiếp tục dùng thuốc, tỷ lệ này là 25%.
- Tuổi dưới 18: Mẹ càng trẻ, nguy cơ mắc trầm cảm sau sinh càng cao.
- Những sự kiện gây căng thẳng trước đó như bệnh tật, hiếm muộn, thất nghiệp.
- Thiếu sự giúp đỡ và sự chia sẻ đồng cảm từ người thân, đặc biệt là chồng.
- Mâu thuẫn vợ chồng, mâu thuẫn với mẹ chồng.
- Thai kỳ không mong muốn.
- Biến chứng thai kỳ như thai lưu, sẩy thai.
- Trầm cảm dễ xuất hiện ở người con so với người rạ.