Em bé mới sinh bị vàng da có sao không? Nguyên nhân và phòng ngừa

Vàng da ở trẻ sơ sinh là một tình trạng phổ biến, đặc biệt là ở trẻ sinh non (sinh trước 38 tuần tuổi). Hầu hết trẻ sơ sinh bị vàng da thường tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, ở một số bé bị vàng da có thể là báo hiệu của một bệnh lý nào đó. Vậy em bé mới sinh bị vàng da có sao không? Những thông tin sau sẽ giúp ba mẹ hiểu đúng và phòng ngừa về vàng da sơ sinh ở trẻ.

Em bé mới sinh bị vàng da có sao không? Nguyên nhân vàng da 

Nguyên do chính sự tích tụ của bilirubin trong máu. Bilirubin là một sắc tố mật màu vàng được tạo ra khi các tế bào hồng cầu mang oxy đi khắp cơ thể bị phá vỡ. Ngoài ra, gan của trẻ sơ sinh chưa phát triển hoàn thiện. Do đó việc loại bỏ bilirubin ra khỏi máu bị kém hiệu quả; gây ra hiện tượng vàng da ở trẻ sơ sinh.

Phân biệt vàng da sinh lý và bệnh lý

Vàng da sinh lý thường sẽ biến mất sau một thời gian ngắn. Trong khi đó, nếu bị vàng da bệnh lý sẽ rất nguy hiểm do trẻ có thể bị hôn mê, co giật. Vì vậy bố mẹ cần biết cách phát hiện sớm dấu hiệu ở trẻ sơ sinh.

Vàng da sinh lý 

Vàng da ở trẻ sơ sinh do sinh lý là biểu hiện bình thường sau khi sinh. Thường sẽ biến mất trong khoảng 1 tuần với trẻ sinh đủ tháng và 2 tuần với trẻ sinh non. Trường hợp này trẻ thường ở mức độ khá nhẹ, không kèm theo các triệu chứng bất thường khác; chủ yếu xuất hiện ở các vị trí vùng mặt, cổ, ngực và bụng. Ngoài ra, phân của trẻ thường nhạt màu, nước tiểu có màu vàng hoặc màu tối (nước tiểu của trẻ sơ sinh thường không màu). 

Vàng da do bệnh lý

Trẻ sơ sinh bị vàng da do bệnh lý thường tiềm tàng một căn bệnh nào đó; có triệu chứng kéo dài và đặc biệt bị vàng da rất sớm (trong vòng 24 giờ sau sinh).

Nếu trẻ sơ sinh bị vàng da nặng, phủ toàn thân từ lòng bàn tay, bàn chân đến cả kết mạc mắt. Trẻ thường lừ đừ, bỏ bú, co giật. Biến chứng nhiễm độc thần kinh do sắc tố mật Bilirubin gián tiếp thấm vào não sẽ là ảnh hưởng nguy hiểm đến trẻ sơ sinh bị vàng nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.

Các nguyên nhân của vàng da khác như: bất đồng nhóm máu mẹ con (ABO, Rhesus); bệnh lý về gan mật; bầm tím sau khi sinh hoặc xuất huyết nội tạng; bệnh lý tan máu (thiếu men G6PD, hồng cầu hình liềm, nhiễm trùng); nhiễm trùng; chậm đi phân su.

Ba mẹ cần lưu ý các biểu hiện: trẻ bú ít hơn bình thường, ngủ nhiều, nước tiểu vàng, phân bạc màu. Nếu trẻ sơ sinh bị vàng da ở bàn tay, bàn chân và kéo dài trên 10 ngày; ba mẹ cần liên hệ ngay bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ.

Em bé mới sinh bị vàng da có sao không: Cách phòng tránh vàng da bệnh lý 

• Chăm sóc sức khỏe thai nhi tốt; khám thai đầy đủ để phát hiện sớm dấu hiệu bệnh nhằm điều trị kịp thời. Nhờ đó tránh được sinh non, sinh nhẹ cân, quá cân, nhiễm trùng từ mẹ sang con
• Cho trẻ bú sữa non ngay sau sinh và giữ ấm trẻ để giúp trẻ không bị hạ thân nhiệt, hạ đường huyết và đi phân su sớm ngay sau sinh
• Phòng của trẻ cần có đủ ánh sáng để dễ dàng theo dõi màu sắc da của trẻ.

Kiểm tra vàng da ở trẻ sơ sinh là một việc quan trọng giúp phát hiện và điều trị sớm các biến chứng nguy hiểm. Bố mẹ nên đưa bé đến các cơ sở uy tín thăm khám; vừa giúp hạn chế nguy cơ lây nhiễm chéo, vừa tiết kiệm thời gian cho ba mẹ; tạo cảm giác an toàn & an tâm cho trẻ.