Bị rạn da: Nguyên nhân hình thành và cách điều trị

Rạn da là một dạng sẹo, hình thành khi da căng hoặc co lại nhanh chóng. Thực chất, đây là sự thay đổi đột ngột khiến collagen và elastin hỗ trợ làn da bị vỡ. Khi da lành lại, vết rạn da sẽ xuất hiện. Tình trạng này không thể tự biến mất nhưng điều trị sẽ giúp làm mờ dấu hiệu bị rạn da.

Nội dung bài viết

TÓM TẮT

Ai có thể bị rạn da?

Tùy thuộc vào màu da của bạn, vết rạn xuất hiện lần đầu sẽ có màu đỏ, tím, hồng, nâu đỏ hoặc nâu sẫm. Ban đầu, sờ thấy các vết rạn da hơi sần sùi và gây ngứa. Theo thời gian, màu sắc vết rạn nhạt dần và chìm dưới da. Khi sờ lên các vết rạn lâu ngày thường cảm thấy hơi lõm.

Rạn da phổ biến hơn ở phụ nữ, đặc biệt là trong thai kỳ. Khi bụng phát triển để tạo chỗ cho thai nhi, làn da của thai phụ sẽ căng ra. Hormone tăng đột biến khi mang thai cũng có thể làm suy yếu cấu trúc da và gây rạn. Bất kỳ bộ phận cơ thể nào phát triển lớn hơn khi mang thai đều có thể bị rạn.

Cả phụ nữ và đàn ông béo phì đều có thể bị rạn. Ngay cả những người tập thể hình có ít mỡ cũng sẽ hình thành vết rạn khi cơ bắp phát triển. Trẻ em có khả năng bị rạn nếu đột nhiên cao hơn hoặc tăng cân ở tuổi dậy thì.

Rạn da có tự khỏi không? Đây là một hiện tượng bình thường và sẽ mờ dần khi trẻ lớn hơn hoặc nếu người mẹ giảm cân sau khi em bé chào đời. Những đường rãnh trên da không có hại cho sức khỏe, nhưng sẽ gây mất thẩm mỹ.

Nguyên nhân rạn da

Collagen là một loại protein giúp làn da đàn hồi, nếu bị thiếu hụt thì các vết rạn sẽ xuất hiện khi da bị căng. Không phải ai cũng phát triển những vết rạn trên da. Thay đổi nồng độ hormone và yếu tố di truyền có thể đóng vai trò là nguyên nhân rạn da.

Những thời điểm sau đây cũng làm phát triển các vết rạn da:

Tăng trưởng ở tuổi dậy thì;
Thai kỳ;
Phẫu thuật nâng ngực;
Giảm cân nhanh chóng;
Tập tạ làm tăng cơ nhanh;

Ngoài ra, bôi corticosteroid lên da trong thời gian dài cũng có thể là nguyên nhân rạn da. Người mắc bệnh Cushing hoặc hội chứng Marfan – một bệnh di truyền làm suy yếu da và gây tăng trưởng bất thường, cũng dễ phát triển các vết rạn da.

Cách chữa bị rạn da

Giống như tất cả các loại sẹo khác, vết rạn da sẽ tồn tại vĩnh viễn. Tuy nhiên điều trị có thể làm chúng mờ hơn và giúp giảm ngứa. Nếu muốn chăm sóc da khi mang thai hoặc cho con bú, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi điều trị rạn da. Một số thành phần, chẳng hạn như retinol, có thể gây hại cho em bé.

Bạn cần biết rằng không có cách chữa rạn da nào đảm bảo hiệu quả với tất cả mọi người. Thậm chí nhiều sản phẩm chữa rạn da có thể không tạo ra bất kỳ sự thay đổi nào

Kem, lotion dưỡng và gel bôi da

Các chuyên gia đã nghiên cứu nhiều loại kem bôi rạn da, lotion dưỡng và gel điều trị rạn da. Mặc dù không có một sản phẩm nào đảm bảo hiệu quả tuyệt đối, nhưng vẫn giúp ích vài phần.

Nếu bạn muốn thử dùng một trong những loại kem bôi rạn da thì cần lưu ý:

Sử dụng sản phẩm cho các vết rạn da mới hình thành. Những cách chữa rạn da thường không hiệu quả với các vết rạn lâu dài;
Dành thời gian massage nhẹ nhàng tinh chất điều trị vào vết rạn da để tăng hiệu quả;
Kiên trì bôi sản phẩm mỗi ngày trong nhiều tuần mới bắt đầu nhận thấy thay đổi.

Biện pháp khắc phục tại nhà giúp giảm tình trạng bị rạn da

Các nghiên cứu cho biết những cách chữa rạn da tại nhà phổ biến thường không hiệu quả. Cụ thể, vết rạn dường như không hề mờ đi khi được xoa dầu hạnh nhân, bơ ca cao, dầu ô liu hoặc vitamin E. Việc phơi nắng cũng không thể làm mờ các vết rạn da mà ngược lại chúng còn trở nên nổi bật hơn vì không bị sạm màu như vùng da xung quanh.

Trong khi đó, sử dụng một số sản phẩm nhuộm da nâu (rám nắng) sẽ giúp che mờ bớt các vết rạn da – cả khi mới xuất hiện lẫn lâu ngày, nhưng không thể làm chúng biến mất hoàn toàn và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe làn da. Ngoài ra, trang điểm cũng được xem là cách giúp che giấu phần nào vết rạn da.

Thuốc kê toa

Hai thành phần có thể mang đến hiệu quả trong điều trị rạn da là:

Axit hyaluronic: Hai nghiên cứu lớn cho biết bôi axit hyaluronic lên các vết rạn da mới xuất hiện có thể làm chúng ít nổi bật hơn;
Tretinoin: Đây là một hợp chất retinol liên quan đến Vitamin A, có tác dụng giúp vết rạn da mờ hơn nếu sử dụng sớm. Trong một nghiên cứu, những người dùng loại kem kê đơn này mỗi tối trong 24 tuần sẽ có vết rạn mờ hơn so với người không dùng kem bôi rạn da.

Một loại retinoid khác là retinol cũng có tác dụng tăng sản xuất collagen và làm mờ các vết rạn da khi được sử dụng sớm. Các loại thuốc này cũng được dùng để điều trị nếp nhăn, nhưng có thể khiến da bị đỏ, kích thích hoặc tróc vảy.